Đạo Phật nói tham ái dục là nguồn gốc của đau khổ, con người khoái lạc hay đau buồn là do tính tham dục bản năng, Đức Phật khuyên con người nên diệt dục để đạt đến trạng thái vô vi. Đối với người bình thường, tình dục là nhu cầu bản năng của giống loài, và cũng là phương tiện để duy trì nòi giống. Không thể và cũng không nên để tất cả mọi người hoàn toàn diệt dục, nếu như vậy con người sẽ biến mất trên trái đất, nhưng cũng không nên quá tham dục, điều này cũng hoàn toàn có thể gây ảnh hưởng đến giống loài sau này, đã được các nhà khoa học cảnh báo, ta sẽ xem xét vấn đề này ở đoạn sau.
Dễ dàng nhận thấy rằng, từ xa xưa rất nhiều các cuộc chiến tranh, các cuộc tranh chấp địa vị, chức quyền,.. Mục đích to lớn hơn cả là để thỏa mãn nhu cầu của con người. nhu cầu về danh tiếng cũng chỉ một phần thôi, nhu cầu chính vẫn là thỏa mãn thú vui cho thể xác của kẻ chiến thắng(ăn ở, mặc và cả tình dục nữa). Một vài kẻ chỉ huy các cuộc xâm chiếm luôn biện minh cho mục đích của mình, trước khi chuẩn bị đánh thành, thường động viên binh sĩ: “Hãy ráng sức chiếm thành này, rồi tất cả đàn bà con gái trong thành sẽ là của các ngươi.” Chỉ một câu hứa hẹn như vậy thôi mà cũng khích lệ tinh thần quân sĩ lên rất nhiều.
Hậu quả của một thành bị chiếm là đàn ông bị giết chết, còn đàn bà con gái bị cưỡng hiếp, làm nô lệ tình dục cho bên chiến thắng. Chiến tranh thật nghiệt ngã, nhưng cũng đủ thấy chiến tranh cũng một phần để thỏa mãn nhu cầu tình dục rất cao của con người. Ngày nay cũng vậy, hình thức tuy khác nhưng mục đích của đa số con người vẫn chủ yếu là như vậy.
Một vấn đề liên quan mật thiết đến tình dục, đó là tình yêu. Câu hỏi được đặt ra là tình yêu có bao gồm tình dục bên trong không? Đa số sẽ đáp là có. Câu trả lời vô thưởng vô phạt bởi quan niệm tình yêu của mỗi người là khác nhau, không ai giống ai cả. Cũng một câu hỏi thường được đặt ra là khi yêu thì yêu thể xác hay tâm hồn? Có người đáp là tâm hồn, cũng nhiều người đáp là cả hai. Nhưng thực tế đôi khi không như mọi người vẫn nói, cái thông thường để bắt đầu một thứ gọi là tình yêu đó là thể xác.
Trong một nhóm bạn trai hay bạn gái đi cùng nhau, người được chú ý ban đầu luôn là những người có ngoại hình đẹp, có sự hấp dẫn người khác giới cao hơn, hay nói cách khác là hấp dẫn về mặt tình dục hơn người bên cạnh, còn những người ít hấp dẫn hơn thì hoặc là phải có một tâm hồn đẹp hoặc do hết sự lựa chọn. Tình yêu về cơ bản là mong muốn được chiếm hữu đối phương cả về thể xác lẫn tâm hồn, về thể xác thì rõ ràng rồi, về tâm hồn thì ngay cả những suy nghĩ cũng muốn muốn người tình của mình theo ý mình. Được đặt một cái cân thì bây giờ ta thấy nhu cầu chiếm hữu về thể xác có phần nhiều và nặng hơn.
Một vấn đề liên quan nữa là hôn nhân. Mục đính chính nhất của hôn nhân là duy trì nòi giống, tình yêu (nam nữ) không còn là thứ quan trọng nhất, nếu có tình yêu thì tốt, nhưng nếu chỉ có tình yêu trong đó thì sẽ là một bi kịch. Trong hôn nhân, hai người được thỏa mãn tình dục một cách hợp pháp lại là sự cân bằng tốt về sức khỏe và tinh thần cho cả hai người. Các cuộc ngoại tình đa số xảy ra do nhu cầu tình dục là chính, nếu suy nghĩ kỹ càng về vấn đề một chút, ta nên coi hôn nhân là một bản khế ước, nơi có những nghĩa vụ và quyền hạn để hai người có trách nhiệm phải tuân theo.
Trong sự phân biệt giới tính, khát vọng tình dục của nam giới cao hơn nữ giới nhiều, bản năng của người đàn ông luôn là mạnh mẽ, thèm khát nhiều thứ, trong đó có dục vọng. Họ có rất nhiều năng lượng trong cơ thể, nhiều lúc họ cần thiết phải xả hết các năng lượng đó, nếu những năng lượng đó cứ âm ỉ tích tụ lại có khi gây nguy hại cho họ, có thể dẫn đến tẩu hỏa. Khi không có sự hợp tác, cách mà đa số thường làm đó là thủ dâm.
Nhưng thủ dâm có lợi hay hại? Các nhà khoa học vẫn chưa chứng minh được, nhưng khuyến cáo không nên lạm dụng. Thực ra, thủ dâm cũng giống như chất gây nghiện, nó giúp cơ thể giải tỏa những nhu cầu trong một thời gian ngắn, nhưng mỗi khi bị kích thích hay tác động lại thì lại dùng đến nó, liều lượng ngày một tăng gây hại cho cơ thể rất nhiều.
Trong đạo Phật đã viết, khi con người hao hụt quá nhiều tinh khí, cơ thể sẽ trở nên rất yếu đuối và mệt mỏi, có thể giảm bớt tuổi thọ, khí chất của cơ thể mất đi, mà theo như người Á Đông, khí mới là thứ giúp cho cơ thể khỏe mạnh chứ không phải là các dưỡng chất trong thức ăn, vitamin hay cơ thể to lớn. Thủ dâm nhiều cũng gây ảnh hưởng đến chất lượng nòi giống sau này do tinh khí bị hao mòn. Để từ bỏ thủ dâm, cách thông thường được khuyến cáo là nên bỏ từ từ chứ không nên dừng đột xuất, tuy nhiên đó cũng chỉ là một cách làm tạm thời mà thôi.
Có hai cách để loại bỏ bản năng con người, một là tránh xa hẳn cám dỗ, hai là đẩy cám dỗ đến mức thừa mứa. Cả hai cách đối với người thường xem ra đều không hiệu quả, nếu cố gắng loại bỏ bản năng nhưng trong đầu luôn suy nghĩ về chúng có khi còn gây hại hơn, còn đẩy lên đến mức thừa mừa thì cơ thể sẽ cạn kiệt sinh lực trước khi kịp dừng lại. Vậy nên chúng ta phải có một sự hiểu biết chính xác và hợp lý cho vấn đề này.
Trong cõi trời đất âm dương, nam là dương, nữ là âm, âm dương giao hòa thì trời đất yên bình, cơ thể khỏe mạnh, âm thịnh dương suy hay ngược lại thì gây hại cho cả hai. Cái gì quá cũng không tốt, luôn ở mức trung bình thì tốt, kinh nghiệm và lời dạy cổ nhân nào có sai. Nhưng để không gây quá, chúng ta cần làm gì?
Internet và cuộc cách mạng tình dục ở phương Tây, cũng đã lan rộng ra nhiều nước phương Đông, có mặt tích cực nhưng cũng nhiều mặt tiêu cực mà chính ngay các nước phương Tây cũng đang bị dính hậu quả. Hình ảnh đồi trụy, khiêu dâm tràn lan, thỏa mãn được nhu cầu tức thì cho con người, chính các nước phương Đông và chậm phát triển lại bị ảnh hưởng nhiều hơn cả.
Con người ta bàn tán quá nhiều về ngoại hình, về tình dục mà có quá ít các buổi nói chuyện về văn chương nghệ thuật, lý tưởng, những thứ làm lành mạnh hóa tâm hồn con người hơn. Phim ảnh, sách truyện mô tả hay liên quan ít nhiều về vấn đề tình dục lại gây được sự chú ý hơn cả, và được coi là nghệ thuật.
Đối với triết gia Hegel, trong cuốn Mỹ học ông đã nói nghệ thuật là khi nhìn vào nó lòng không nảy sinh một dục vọng nào. Các tác phẩm bây giờ phần nhiều luôn cố gắng làm thỏa mãn những dục vọng, để khi mà nhìn hay đọc nó, con người luôn nảy sinh những vấn đề tâm lý to lớn. Ta không đào sâu vào vấn đề này, nhưng điều cần thiết đầu tiên là loại bỏ ngay những cám dỗ gây ảnh hưởng tới bản năng ta hàng ngày, tôi tin các bạn biết chọn lựa.
Ở các nước đạo Hồi, phụ nữ luôn mang mạng che mặt và quần áo kín đáo, bởi họ tin rằng làm như thế dục vọng ở đàn ông sẽ không bị nổi lên khi nhìn vào người phụ nữ. Ở nước ta và các nước tự do khác, phụ nữ ra đường mặc tất cả các bộ đồ có thể gọi là gợi tình nhất, bó sát cơ thể càng đẹp, càng ngắn càng lộ ra càng đẹp. Làm sao chúng ta có thể gạt bỏ dục vọng khi nhìn họ như thế? Cũng làm sao chúng ta có thể bắt phụ nữ ta phải giống những phụ nữ bên đạo Hồi được, như vậy thì tội cho họ quá! Chỉ mong họ ăn mặc bớt gợi tình đi chút, mong anh em ít bàn tán, tán dương hay ngắm nhìn những phụ nữ ăn mặc kiểu như thế này. Còn nếu không, theo như đạo Phật, hãy coi phụ nữ đẹp như những xác chết biết đi.
Trong tình yêu, đối với người đàn ông đừng yêu quá nhiều và cũng đừng quá sớm. Vì đàn ông có nhu cầu tình dục mạnh và nhiều hơn phụ nữ nên độ tuổi yêu và lấy vợ nên lớn hơn phụ nữ nhiều. Triết gia Plato và nhiều nước phương Tây đã chọn độ tuổi hợp lý để lấy vợ là trên 30 (khoảng 35), đừng phung phí tuổi trẻ vào quá nhiều mối tình, rốt cuộc cũng chẳng làm được gì nếu chỉ quanh trong cái vòng luẩn quẩn của tình yêu và tình dục.
Tưởng rằng khi đã quất ngựa truy phong, người chịu hậu quả chỉ là phụ nữ, nhưng như đã phân tích ở trên người đàn ông cũng phải chịu hậu quả ngang như phụ nữ.
Điều tốt nhất để ta có một đời sống đẹp và bớt dục là lao động. “Nhàn cư vi bất thiện”, con người không lao động thường hay suy nghĩ những điều vô bổ, xấu xa. Thói biếng nhác làm trì trệ cơ thể và đầu óc con người. Làm sao chúng ta có thể suy nghĩ chuyện kia khi đang lao động, cho dù đó là lao động chân tay hay đầu óc, chỉ cần là lao động chân chính thì cũng làm ta trở nên lành mạnh. Bóng đêm và sự tĩnh lặng, là thời điểm cho những con người vĩ đại phát huy tài năng, nhưng cũng làm cho những con người bé nhỏ chết dần trong đó.
Dễ dàng nhận thấy rằng, từ xa xưa rất nhiều các cuộc chiến tranh, các cuộc tranh chấp địa vị, chức quyền,.. Mục đích to lớn hơn cả là để thỏa mãn nhu cầu của con người. nhu cầu về danh tiếng cũng chỉ một phần thôi, nhu cầu chính vẫn là thỏa mãn thú vui cho thể xác của kẻ chiến thắng(ăn ở, mặc và cả tình dục nữa). Một vài kẻ chỉ huy các cuộc xâm chiếm luôn biện minh cho mục đích của mình, trước khi chuẩn bị đánh thành, thường động viên binh sĩ: “Hãy ráng sức chiếm thành này, rồi tất cả đàn bà con gái trong thành sẽ là của các ngươi.” Chỉ một câu hứa hẹn như vậy thôi mà cũng khích lệ tinh thần quân sĩ lên rất nhiều.
Hậu quả của một thành bị chiếm là đàn ông bị giết chết, còn đàn bà con gái bị cưỡng hiếp, làm nô lệ tình dục cho bên chiến thắng. Chiến tranh thật nghiệt ngã, nhưng cũng đủ thấy chiến tranh cũng một phần để thỏa mãn nhu cầu tình dục rất cao của con người. Ngày nay cũng vậy, hình thức tuy khác nhưng mục đích của đa số con người vẫn chủ yếu là như vậy.
Một vấn đề liên quan mật thiết đến tình dục, đó là tình yêu. Câu hỏi được đặt ra là tình yêu có bao gồm tình dục bên trong không? Đa số sẽ đáp là có. Câu trả lời vô thưởng vô phạt bởi quan niệm tình yêu của mỗi người là khác nhau, không ai giống ai cả. Cũng một câu hỏi thường được đặt ra là khi yêu thì yêu thể xác hay tâm hồn? Có người đáp là tâm hồn, cũng nhiều người đáp là cả hai. Nhưng thực tế đôi khi không như mọi người vẫn nói, cái thông thường để bắt đầu một thứ gọi là tình yêu đó là thể xác.
Trong một nhóm bạn trai hay bạn gái đi cùng nhau, người được chú ý ban đầu luôn là những người có ngoại hình đẹp, có sự hấp dẫn người khác giới cao hơn, hay nói cách khác là hấp dẫn về mặt tình dục hơn người bên cạnh, còn những người ít hấp dẫn hơn thì hoặc là phải có một tâm hồn đẹp hoặc do hết sự lựa chọn. Tình yêu về cơ bản là mong muốn được chiếm hữu đối phương cả về thể xác lẫn tâm hồn, về thể xác thì rõ ràng rồi, về tâm hồn thì ngay cả những suy nghĩ cũng muốn muốn người tình của mình theo ý mình. Được đặt một cái cân thì bây giờ ta thấy nhu cầu chiếm hữu về thể xác có phần nhiều và nặng hơn.
Một vấn đề liên quan nữa là hôn nhân. Mục đính chính nhất của hôn nhân là duy trì nòi giống, tình yêu (nam nữ) không còn là thứ quan trọng nhất, nếu có tình yêu thì tốt, nhưng nếu chỉ có tình yêu trong đó thì sẽ là một bi kịch. Trong hôn nhân, hai người được thỏa mãn tình dục một cách hợp pháp lại là sự cân bằng tốt về sức khỏe và tinh thần cho cả hai người. Các cuộc ngoại tình đa số xảy ra do nhu cầu tình dục là chính, nếu suy nghĩ kỹ càng về vấn đề một chút, ta nên coi hôn nhân là một bản khế ước, nơi có những nghĩa vụ và quyền hạn để hai người có trách nhiệm phải tuân theo.
Trong sự phân biệt giới tính, khát vọng tình dục của nam giới cao hơn nữ giới nhiều, bản năng của người đàn ông luôn là mạnh mẽ, thèm khát nhiều thứ, trong đó có dục vọng. Họ có rất nhiều năng lượng trong cơ thể, nhiều lúc họ cần thiết phải xả hết các năng lượng đó, nếu những năng lượng đó cứ âm ỉ tích tụ lại có khi gây nguy hại cho họ, có thể dẫn đến tẩu hỏa. Khi không có sự hợp tác, cách mà đa số thường làm đó là thủ dâm.
Nhưng thủ dâm có lợi hay hại? Các nhà khoa học vẫn chưa chứng minh được, nhưng khuyến cáo không nên lạm dụng. Thực ra, thủ dâm cũng giống như chất gây nghiện, nó giúp cơ thể giải tỏa những nhu cầu trong một thời gian ngắn, nhưng mỗi khi bị kích thích hay tác động lại thì lại dùng đến nó, liều lượng ngày một tăng gây hại cho cơ thể rất nhiều.
Trong đạo Phật đã viết, khi con người hao hụt quá nhiều tinh khí, cơ thể sẽ trở nên rất yếu đuối và mệt mỏi, có thể giảm bớt tuổi thọ, khí chất của cơ thể mất đi, mà theo như người Á Đông, khí mới là thứ giúp cho cơ thể khỏe mạnh chứ không phải là các dưỡng chất trong thức ăn, vitamin hay cơ thể to lớn. Thủ dâm nhiều cũng gây ảnh hưởng đến chất lượng nòi giống sau này do tinh khí bị hao mòn. Để từ bỏ thủ dâm, cách thông thường được khuyến cáo là nên bỏ từ từ chứ không nên dừng đột xuất, tuy nhiên đó cũng chỉ là một cách làm tạm thời mà thôi.
Có hai cách để loại bỏ bản năng con người, một là tránh xa hẳn cám dỗ, hai là đẩy cám dỗ đến mức thừa mứa. Cả hai cách đối với người thường xem ra đều không hiệu quả, nếu cố gắng loại bỏ bản năng nhưng trong đầu luôn suy nghĩ về chúng có khi còn gây hại hơn, còn đẩy lên đến mức thừa mừa thì cơ thể sẽ cạn kiệt sinh lực trước khi kịp dừng lại. Vậy nên chúng ta phải có một sự hiểu biết chính xác và hợp lý cho vấn đề này.
Trong cõi trời đất âm dương, nam là dương, nữ là âm, âm dương giao hòa thì trời đất yên bình, cơ thể khỏe mạnh, âm thịnh dương suy hay ngược lại thì gây hại cho cả hai. Cái gì quá cũng không tốt, luôn ở mức trung bình thì tốt, kinh nghiệm và lời dạy cổ nhân nào có sai. Nhưng để không gây quá, chúng ta cần làm gì?
Internet và cuộc cách mạng tình dục ở phương Tây, cũng đã lan rộng ra nhiều nước phương Đông, có mặt tích cực nhưng cũng nhiều mặt tiêu cực mà chính ngay các nước phương Tây cũng đang bị dính hậu quả. Hình ảnh đồi trụy, khiêu dâm tràn lan, thỏa mãn được nhu cầu tức thì cho con người, chính các nước phương Đông và chậm phát triển lại bị ảnh hưởng nhiều hơn cả.
Con người ta bàn tán quá nhiều về ngoại hình, về tình dục mà có quá ít các buổi nói chuyện về văn chương nghệ thuật, lý tưởng, những thứ làm lành mạnh hóa tâm hồn con người hơn. Phim ảnh, sách truyện mô tả hay liên quan ít nhiều về vấn đề tình dục lại gây được sự chú ý hơn cả, và được coi là nghệ thuật.
Đối với triết gia Hegel, trong cuốn Mỹ học ông đã nói nghệ thuật là khi nhìn vào nó lòng không nảy sinh một dục vọng nào. Các tác phẩm bây giờ phần nhiều luôn cố gắng làm thỏa mãn những dục vọng, để khi mà nhìn hay đọc nó, con người luôn nảy sinh những vấn đề tâm lý to lớn. Ta không đào sâu vào vấn đề này, nhưng điều cần thiết đầu tiên là loại bỏ ngay những cám dỗ gây ảnh hưởng tới bản năng ta hàng ngày, tôi tin các bạn biết chọn lựa.
Ở các nước đạo Hồi, phụ nữ luôn mang mạng che mặt và quần áo kín đáo, bởi họ tin rằng làm như thế dục vọng ở đàn ông sẽ không bị nổi lên khi nhìn vào người phụ nữ. Ở nước ta và các nước tự do khác, phụ nữ ra đường mặc tất cả các bộ đồ có thể gọi là gợi tình nhất, bó sát cơ thể càng đẹp, càng ngắn càng lộ ra càng đẹp. Làm sao chúng ta có thể gạt bỏ dục vọng khi nhìn họ như thế? Cũng làm sao chúng ta có thể bắt phụ nữ ta phải giống những phụ nữ bên đạo Hồi được, như vậy thì tội cho họ quá! Chỉ mong họ ăn mặc bớt gợi tình đi chút, mong anh em ít bàn tán, tán dương hay ngắm nhìn những phụ nữ ăn mặc kiểu như thế này. Còn nếu không, theo như đạo Phật, hãy coi phụ nữ đẹp như những xác chết biết đi.
Trong tình yêu, đối với người đàn ông đừng yêu quá nhiều và cũng đừng quá sớm. Vì đàn ông có nhu cầu tình dục mạnh và nhiều hơn phụ nữ nên độ tuổi yêu và lấy vợ nên lớn hơn phụ nữ nhiều. Triết gia Plato và nhiều nước phương Tây đã chọn độ tuổi hợp lý để lấy vợ là trên 30 (khoảng 35), đừng phung phí tuổi trẻ vào quá nhiều mối tình, rốt cuộc cũng chẳng làm được gì nếu chỉ quanh trong cái vòng luẩn quẩn của tình yêu và tình dục.
Tưởng rằng khi đã quất ngựa truy phong, người chịu hậu quả chỉ là phụ nữ, nhưng như đã phân tích ở trên người đàn ông cũng phải chịu hậu quả ngang như phụ nữ.
Điều tốt nhất để ta có một đời sống đẹp và bớt dục là lao động. “Nhàn cư vi bất thiện”, con người không lao động thường hay suy nghĩ những điều vô bổ, xấu xa. Thói biếng nhác làm trì trệ cơ thể và đầu óc con người. Làm sao chúng ta có thể suy nghĩ chuyện kia khi đang lao động, cho dù đó là lao động chân tay hay đầu óc, chỉ cần là lao động chân chính thì cũng làm ta trở nên lành mạnh. Bóng đêm và sự tĩnh lặng, là thời điểm cho những con người vĩ đại phát huy tài năng, nhưng cũng làm cho những con người bé nhỏ chết dần trong đó.